Kama una habari ya siri kuhusu uhalifu wa wanyamapori, unaweza kuwa na haki ya kupata tuzo la kifedha kutoka kwa serikali ya Marekani. Sheria mbalimbali nchini Marekani, kama vile Sheria ya Spishi zilizo Hatarini (SSH) na Sheria ya Lacey, ni pamoja na masharti ya tuzo ambayo yanaelekeza idara fulani za serikali, kama Huduma ya Samaki na Wanyamapori, kulipa watu ambao hutoa taarifa ambayo inawezesha hatua ya mafanikio ya utekelezaji.
Sheria za kufichua taarifa zimekuwa njia muhimu ya kufichua utendaji maovu nchini Marekani na nje ya Marekani. Katika kupambana na uhalifu wa wanyamapori, wafichua taarifa wanaweza kuwa na jukumu muhimu katika kuchangia mafanikio ya mashtaka. Wengi hawatambui ya kwamba ukiripoti uhalifu wa wanyamapori kwa serikali ya Marekani, unaweza kuwa na haki ya kupata tuzo za kifedha wakati habari inachangia mafanikio ya mashtaka. Hata hivyo, kupata wafichua taarifa kuja mbele ni vigumu, hasa kwa vile wengi hawafahamu sheria na taratibu muhimu.
Leo, zaidi ya sheria 40 kuu za wanyamapori ni pamoja na vifungu vya tuzo la mfichua taarifa (Kohn, S., 2016), lakini hakuna taratibu za hadharani za wafichua taarifa kufichua habari, kutuma maombi kwa ajili ya tuzo, au kupata fidia ya kifedha. Kwa hivyo, WildLeaks wanapendekeza sana kutoenda moja kwa moja kwa serikali ya Marekani. Badala yake, WildLeaks wanaweza kutenda kama wapatanishi kati ya mfichua taarifa na mashirika ya serikali, kuhakikisha kwamba utambulisho wa mfichua taarifa ni wa siri. Kama mfichua taarifa anapewa tuzo la kifedha kwa kufichua habari, WildLeaks wanaweza kukusanya tuzo kwa niaba ya mfichua taarifa.
Pembe haramu. ©Elephant Action League (EAL)
Sheria mbili za Marekani – Sheria ya Lacey na Sheria ya Spishi zilizo Hatarini (EPA) – hasa husimamia uhalifu wa wanyamapori na zina vifungu vya tuzo la mfichua taarifa. Wote wananchi wa Marekani na wasio wananchi wana haki ya kupokea tuzo, ikiwa ni pamoja na maafisa wa serikali ya kigeni.
Mtu akitoa taarifa kuhusu uhalifu wa wanyamapori wanaouona ukitendeka, wanaweza kuwa na haki ya kupata tuzo la kifedha kwa ajili ya kufichua habari hiyo kwa utekelezaji wa sheria, bila kujali nchi ambamo uhalifu ulitokea.
Katika baadhi ya matukio, kifungu cha kukamatwa kinaweza pakubwa kuongeza tuzo la mfichua taarifa. Sheria ya Lacey inasema kuwa vyombo vyovyote vinavyotumika kusafirisha wanyamapori haramu viko chini ya adhabu na tuzo inayolipwa kwa mfichua taarifa inaweza kulingana na misingi yoyote ya “kukamatwa” iliyopatikana chini ya sheria. Ikitumika, habari yoyote inayowezesha kukamatwa kwa chombo kinachosafirisha flora na fauna (wanyamapori) haramu inaweza pakubwa kumfaidisha mfichua taarifa kuhusiana na tuzo lao la kifedha. Mfichua taarifa anaweza sio tu kufungua madai na kupokea tuzo la adhabu za kiraia na jinai, lakini pia juu ya thamani ya vyombo vilivyokamatwa (Kohn, S., 2016).
Chini ya sheria hizo, tunapendekeza sana kuja kwetu kwa vile tunaweza kutenda kama mpatanishi kati ya mtu na habari na serikali ya Marekani, hivyo kulinda utambulisho wa chanzo na wakati huo huo kukusanya tuzo la kifedha kwa ajili yake. Hii ni pamoja pia na kukodisha mwanasheria wa Marekani ili kufuatilia kesi na kupokea tuzo la kifedha. Kwa maneno mengine, WildLeaks na Elephant Action League (EAL) watakusaidia kupitia mchakato wakati wanahakikisha jumla ya usiri.
Tunawakaribisha watu binafsi walio na habari ambayo inawezatumika kupokea tuzo la kifedha kuwasiliana kwa kutumia jukwaa letu ambalo ni salama na bila majina.
Read this page in English.
Biashara haramu ya wanyamapori. ©Elephant Action League (EAL)
